VLIEGBASIS DE PEEL - Defensie wil vliegbasis De Peel weer in gebruik nemen. Door de verslechterde veiligheidssituatie in de wereld moet Defensie meer oefenen. Het aantal militaire vluchten neemt daardoor toe. Maar door de sluiting van de vliegbases Soesterberg, Twente en Valkenburg heeft Defensie slechts weinig ruimte om het aantal vluchten uit te breiden. Alle vliegbases zitten ‘vol’ of bijna vol. Daarom is heropening van vliegbasis De Peel gewenst.
Om weer te kunnen vliegen vanaf De Peel, bereidt Defensie een zogenoemd luchthavenbesluit voor.
Het luchthavenbesluit beschrijft:
· welke activiteiten op de luchthaven worden uitgevoerd;
· welke vliegtuigen, helikopters, drones etc. mogen vliegen;
· hoe vaak en wanneer er gevlogen mag worden;
· welke beperkingen er gelden, bijvoorbeeld voor woningbouw en hoogbouw en andere activiteiten vlakbij de luchthaven.
Voor het luchthavenbesluit moet Defensie ook de effecten voor het milieu in kaart brengen. Dat gebeurt in een milieueffectrapportage (MER). De MER beschrijft welke gevolgen de voorgenomen activiteiten hebben voor het milieu en voor omwonenden.
Op 13 januari hebben de minister van Infrastructuur en Waterstaat en de staatssecretaris van Defensie de Ontwerp-Voorkeursbeslissing Luchtruimherziening en het bijbehorende milieueffectrapport gepubliceerd. Van 15 januari tot en met 25 februari 2021 konden hierover zienswijzes ingediend worden. Dit heeft de gemeente Venray op 22 februari 2021 gedaan.
In de zienswijze staan natuurlijk belangrijke punten. Eén van de belangrijke is daarbij “gezondheidseffecten” voor de burgers van Venray. Het is inmiddels duidelijk dat er significante geluidsoverlast in Venray maar ook in omliggende gemeenten zal optreden. De F-35 maakt plat gezegd een klereherrie en veroorzaakt laagfrequente trillingen die tot in de organen zijn te voelen. We kennen de F16. Als die in het luchtruim boven Venray aan het oefenen waren hoefde je niet te gaan slapen. De vroegere F15, de vliegende kachelpijp met vleugeltjes, gaf ook vervelende geluidsoverlast. Dat ding moest vanwege de kleine vleugeltje zeer hard vliegen om überhaupt in de lucht te blijven.
Na een paar decennia willen ze vliegbasis de Peel weer uit zijn slapende toestand halen en er weer permanent F-35 stationeren. En dat is andere koek. Naast de F-35 zal het een hele trits aan andere activiteiten ontketenen. Denk aan vrachtvliegtuigen, drones, helikopters etc.
In het noorden van Nederland vliegt de F-35 inmiddels rond. In oktober 2019 landden de eerste nieuwe gevechtsvliegtuigen op Vliegbasis Leeuwarden. Er wordt nu getraind met de toestellen. De mensen daar worden er niet gelukkig van en er wordt behoorlijke overlast ervaren. Het geluid veroorzaakt stress en slapeloosheid in Friesland. Verder zijn er ook klachten van ver buiten Leeuwarden. zoals Blessum, Deinum en Lekkum. Ook een groot deel van de respondenten uit Harlingen, 41 procent, spreekt van "zeer erge overlast". Ruim 61 procent van de ondervraagde inwoners uit Holwerd, dat wat noordelijker ligt, vindt het geluid vervelend. Vertaald in de situatie rondom de Peel denk dan aan Horst, Helmond en Boxmeer. In de gemeente Venray gaat dus iedereen overlast krijgen.
Zo'n 30 procent van de in de bovengenoemde noordelijke plaatsen levende mensen zegt dat het dagelijks leven negatief wordt beïnvloed door het geluid. Sommigen voelen zich beperkt in hun bewegingsvrijheid. In de zomer buiten zitten met visite en een gesprek voeren is vaak niet mogelijk. Kinderen en dieren schrikken van het geluid. Ook is thuiswerken volgens de respondenten soms lastig door het harde geluid. Bovendien heeft de overlast ook psychisch zijn weerslag.
Dit alles ligt dus ook voor Venray in het verschiet. Gelukkig laat de gemeente Venray onderzoek doen. Om de effecten op de gezondheid van mensen te bepalen worden er vaak metingen gedaan. Rondom de basis Leeuwarden wordt al enige tijd gemeten hoeveel geluid de toestellen van Defensie precies maken. Microfoons rond de militaire vliegbases meten de hoeveelheid decibels. De metingen geven omwonenden inzicht in de geluidsniveaus en ook de luchtmacht heeft er wat aan, zegt een woordvoerder.
Deze metingen zijn natuurlijk van belang maar dekken maar één deel van het verhaal. De aanvullende metingen doen de mensen namelijk zelf. Mensen zelf zijn vaak de beste sensoren waarop je kan vertrouwen. Bijvoorbeeld het aantal longontstekingsgevallen door fijnstof uit verkeer, industrie en in Venray ook veehouderijen. Percentage slapeloosheid bij luchthavens is er ook een.
Dus de gemeente Venray heeft een unieke kans om te onderzoeken in het noorden van het land. Er wordt een real-time experiment uitgevoerd op een deel van de Nederlandse bevolking waaruit lering getrokken kan worden voor Venray.

Interessante links:
- https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/defensieterreinen/de-peel
- https://www.venray.nl/file/29543/download
- https://nos.nl/artikel/2385231-geluidsoverlast-in-friesland-flink-toegenomen-door-f-35
- https://www.omropfryslan.nl/nieuws/1067292-f-35-verstoort-het-leven-van-friezen-stress-slapeloosheid-en-visite-onmogelijk
- https://eenvandaag.avrotros.nl/item/domper-voor-defensie-jsf-maakt-veel-meer-herrie-dan-verwacht-wat-gevolgen-kan-hebben-voor-het-aantal-vluchten/
- https://www.peelenmaasvenray.nl/nieuws/algemeen/85494/venray-vraagt-visser-om-medewerking-voor-onderzoek-vliegbasis-d