Naar een nationale denktank voor het landbouw- en natuurbeleid. Het stikstofbeleid en vooral de manier waarop het wordt gepropageerd als uiterst urgent en de enige manier om de natuur te redden, schoon drinkwater te garanderen en te voldoen aan de Europese richtlijnen, heeft kwaad bloed gezet bij de agrariërs, ook die in Venray. De talloze vlaggen die verkeerd om hangen zijn daar een voor sommigen (of misschien wel velen) schokkende uiting van. Wij Venrayers vinden in meerderheid dat de intensieve landbouw in deze regio behoorlijk uit de hand is gelopen en dat de gevolgen in de vorm van stankoverlast, fijnstofvervuiling, watervervuiling , waterschaarste, bodemvervuiling en landschapsvervuiling, in ieders belang, nodig moeten worden aangepakt. Maar tegelijkertijd is het ook duidelijk dat het eenzijdige kabinetsbeleid geen eervolle vermelding verdient. Sterker nog, het gaat waarschijnlijk totaal aan zijn doel voorbij en werkt contraproductief. Deze conclusie wordt getrokken in een tussenrapport van DND (De Nieuwe Denktank), een groep van kritische onderzoekers die zich verenigd hebben om allerlei maatschappelijke vraagstukken diepgaand te analyseren en met suggesties voor oplossingen te komen, simpelweg omdat de overheid dit al jaren nalaat door crisissen eenzijdig met gemodelleerde ideaaloplossingen te benaderen die vervolgens niet bekritiseerd mogen worden op straffe van uitsluiting en beschuldiging van het uiten van desinformatie. Hun tussenrapport heet " Stikstof: van technocratische tunnelvisie naar realistisch rentmeesterschap”.

Wat zijn volgens hen dan zoal de zwakke plekken van het overheidsbeleid t.a.v. stikstof?

• Allereerst wordt er voorbijgegaan aan het feit dat de stikstofuitstoot gedurende de laatste 30 jaar vrijwel is gehalveerd. Hoe kan het dan dat er plotseling een ecologisch rampzalige situatie is ontstaan in de natuur alleen door stikstofuitstoot?
• De meeste andere Europese landen zien het in stand houden van hun Natura2000-gebieden als een probleem waar stikstofuitstoot slechts een van de vele factoren is.
• Het natuurbeleid zal gericht blijven op de vermindering van de gemodelleerde stikstofdepositie (de zogenaamde KDW: Kritische Depositie Waarde) en niet op het in stand houden van de natuur. Het verlies van biodiversiteit is een veel ingewikkelder probleem dat dus ook als zodanig moet worden behandeld.
• Er zijn geen redenen om aan te nemen dat het huidige beleid zal leiden tot florerende natuur, natuur-inclusieve landbouw, kleine, circulaire boerenbedrijven en schoon drinkwater, maar dat was nou juist wel de bedoeling.
• De kleine (biologische) boerderij met koeien in de wei zal ten ondergaan, de gesloten megastal zal overleven, omdat het eerste leidt tot meer gemodelleerde stikstofdepositie dan het tweede. Het gebruik van kunstmest in plaats van dierlijke mest zal toenemen, want het eerste geeft betere uitkomsten in het stikstofmodel.
• De Europese regelgeving stelt geen eisen op het gebied van stikstofdepositie, maar stelt slechts dat de staat van instandhouding van een natuurgebied niet mag verslechteren. De KDW kan hierbij een hulpmiddel zijn, maar dat hoeft niet.
• Als de Nederlandse normen overal zouden gelden, dan zou in meer dan tweederde van alle Europese natuurgebieden deze normen overschreden worden.

Indien het beoogde stikstofbeleid strikt wordt toegepast, dan betekent dat voor de regio Venray en omstreken dat de normen nog steeds worden overtreden zelfs als alle agrarische activiteiten zijn gestopt. Dit komt omdat 35% van de stikstofdepositie afkomstig is van het buitenland (bron: RIVM). De denktank betreurt het feit dat de overheid door zijn communicatiestrategie suggereert dat personen die terechte zorgen uiten m.b.t. het overheidsbeleid kwade bedoelingen hebben en zich keren tegen beleid dat noodzakelijk is voor alles wat goed is voor mens en natuur. Het scheppen door de overheid van een dergelijke, valse tegenstelling is niet bevorderlijk voor de constructieve discussie die nodig is om tot verbetering van het beleid te komen, aldus de denktank. Wat we als regio en als gemeente Venray kunnen leren van De Nieuwe Denktank is dat we vooral zelf creatief moeten nadenken over waar we vanaf willen of wat we willen veranderen. Het lijkt wel duidelijk dat er drastisch maar wel geleidelijk moet worden ingegrepen om de stankoverlast en het mestoverschot, de bio-industrie en de monocultuur zodanig te reduceren dat het evenwicht hersteld wordt tussen voedselproductie, natuur, landschap en watervoorraad (zowel kwalitatief als kwantitatief). Dit zal een afstemming vereisen tussen de diverse lokale partijen, zoals agrariërs, politici, natuurbeheerders en burgers. Hier moeten we bij bedenken dat de Nederlandse natuur onderdeel uitmaakt het cultuurlandschap, door de mens gevormd. Als alle regio's dergelijke stappen nemen onder regie van een landelijke denktank, bijvoorbeeld DND, dan kan een geleidelijke transitie plaatsvinden naar een realistisch ideaal resultaat waarbij de 25 miljard euro op een zinvolle manier kan worden ingezet. Het kabinet moet dus ophouden met het doorgaan op deze eenzijdige en heilloze weg en het is aan de regionale overheden, dus ook B&W van Venray, om hen daarvan te doordringen.