Displaying items by tag: opportunisme

VENRAY TRANSPARANT - In onderstaand hoofdstuk “Venray” staat beschreven hoe de Piëlhazen moeten lopen en in het hoofdstuk “Transparant” staat hoe sommige Piëlhazen werkelijk lopen. Lopen ze op het verkeerde spoor, dan biedt het wettelijke kader handvaten de zaak weer op het goede spoor te krijgen.


Een gemeente voert alleen taken uit die direct van belang zijn voor haar inwoners. Bijvoorbeeld het huisvuil ophalen en bestemmingsplannen maken maar ook minder leuke taken zoals handhaven.

De burgemeester vormt samen met de wethouders het dagelijks bestuur van de gemeente. Dit is het college van B&W, waarbij de burgemeester voorzitter is van dit college. De burgemeester heeft ook eigen taken en bevoegdheden. Tevens is hij voorzitter van de gemeenteraad.

Iedere wethouder heeft zijn eigen taakgebied, bijvoorbeeld onderwijs of financiën. De wethouder komt op voor de belangen van zijn taakgebied. Wethouders hebben hierover overleg met ambtenaren van het Rijk en de provincie. Ze hebben ook gesprekken met bewoners, bedrijven en organisaties.

Na de gemeenteraadsverkiezingen onderhandelen de leden van de raad over het aantal wethouders dat elke partij levert. Tijdens die onderhandelingen bepalen ze ook samen welke taken of portefeuilles de wethouders krijgen.

De partijen dragen kandidaat-wethouders voor aan de gemeenteraad. De gemeenteraad benoemt de kandidaat vervolgens tot wethouder. De gemeenteraad controleert het werk van de wethouder. Vindt de raad dat de wethouder zijn of haar werk niet goed doet? Dan kan dit ertoe leiden dat de wethouder de laan uit wordt gestuurd.

De gemeenteraad is het hoogste bestuursorgaan in de gemeente. De leden van de gemeenteraad (raadsleden) nemen alle beslissingen die voor de gemeente van belang zijn. Bijvoorbeeld over onderwijs, nieuwbouw, industrieterreinen of de hoogte van de belastingen.

Raadsleden bepalen de belangrijkste punten van het beleid van de gemeente. Ze controleren of het college van burgemeester en wethouders (college van B&W) het beleid goed uitvoert. Het individuele gemeenteraadslid is een volksvertegenwoordiger. Zij/hij heeft haar/zijn voelsprieten in de samenleving en weet wat er speelt.

Ieder gemeenteraadslid is een volksvertegenwoordiger. Een raadslid moet de inwoners vertegenwoordigen. Hij heeft contact met de bevolking om te weten wat er speelt. Zo kan hij bij het nemen van besluiten de belangen van de inwoners goed afwegen.
Er is een duidelijke rolverdeling tussen de gemeenteraad en het college van burgemeester en wethouders. De gemeenteraad heeft bijvoorbeeld het recht om onderzoek te doen naar het bestuur van het college van burgemeester en wethouders.

In onderstaande prent is het geheel nog een keer weergegeven:


Tot zo ver de theorie. De werkelijkheid is vaak complexer en er zijn zeer veel ingrediënten die het raderwerk van een gemeente kunnen aantasten.


Veel burgemeesters vertrekken vroegtijdig. Door een regen van vonken die tijdens de nieuwjaarsnacht over heel het dorp vliegen, liefdesaffaires met ambtenaren, wethouders die de burgemeester niet meer pruimen, verschillen in inzicht, druk niet verenigbaar met waar ze voor staan, doofpot praktijken en intimidatie van verslaggevers etc. etc. Het is blijkbaar een risicovolle baan die ruimschoots opvang biedt in wachtgeldregelingen.

Voor wethouders geldt dit wellicht nog meer dan voor burgemeesters. Er is zelfs een heus jaarlijks dossier van gesneuvelde wethouders. Over 2019 waren dat er 126! Door botsende bestuursstijlen, verstoorde verhoudingen, klappende coalities, incompetentie, corruptie etc. etc.

In de gemeenteraad gaat het vaak mis door coalitiebreuken, versplintering van politieke landschappen etc.
Kortom, het is al een wonder dat de constructie een raadstermijn van 4 jaar doorstaat zonder schade.
Feit is dat de hele constructie bemand c.q. bevrouwd wordt door mensen. Mensen staan aan verleidingen bloot die kunnen ontaarden in opportunisme of zelfs corruptie.

Opportunisme is handelen zonder rekening te houden met principes, alleen met de omstandigheden. Iemand die zonder principes handelt wordt wel een opportunist genoemd (Wiki).

Corruptie is het politieke, sociale of economische verschijnsel waarbij iemand in een machtspositie deze misbruikt teneinde zichzelf of anderen ongeoorloofde gunsten te verlenen, in het laatste geval vaak in ruil voor wederdiensten of als vriendendienst (Wiki).
Uitgaande van het goede maar rekening houdend met het tegenovergestelde omarmt Venray-Transparant het uitgangspunt vertrouwen is goed maar controle is beter. Er zijn in Venray te veel signalen die wijzen op een falend gemeentelijk apparaat. Zijn de “checks and balances” nog effectief?

Het zal de meeste mensen binnen Venray niet ontgaan zijn dat het rammelt in het gemeentelijke apparaat. Er spelen een aantal zaken die het goed functioneren van het apparaat op de proef stellen. Hieronder zijn een 5-tal cases beschreven (zonder de intentie te hebben compleet te zijn!):

1. Een wethouder is groot voorstander van een industrieterrein in het Loobeekdal ter hoogte van de Spurkt. Hij blijkt tijdens het proces, om uiteindelijk een positief raadsbesluit te bewerkstelligen, de raad op het verkeerde been gezet te hebben. De raad is op onderdelen van het plan voorgelogen.
2. Een burgemeester heeft met de “fluwelen handschoen” voorkomen dat het weeknieuwsblad Peel & Maas een artikel publiceert. De NRC heeft vervolgens voorgedaan hoe het wel moet en laat in dat proces weten hoe de NRC tegen persvrijheid aankijkt. De burgemeester verdedigt zich door te stellen dat hij niet heeft gezegd dat het publiceren niet mocht. De hoofdredacteur en een journalist van Peel & Maas hebben in het nummer van donderdag 14 januari uit de doeken gedaan hoe zij het ervaren hebben. Is het feitenonderzoek ingesteld door de gemeenteraad hiermee niet klaar?
3. Een wethouder koopt in het Loobeekdal 37 ha grond van het Waterschap "na stevige gesprekken tussen de wethouder en het waterschap aan de keukentafel”. Vinden we dit allemaal normaal? Hoe verhoudt zich dat tot het belang van de inwoners? Sponsoren de burgers van Venray dit soort fratsen via de waterschapsbelasting?
4. Een wethouder stuurt zijn broer op 22 maart 2017 op pad om namens hem
   gronden op ’t Volen in Heide te verwerven. Dezelfde dag worden percelen verkocht aan andere bewoners op ’t Volen. Balletje balletje met percelen. Is deze grondhandel ten dienste, of in het belang, van de Venrayse samenleving? Is de bijklussende wethouder niet met de verkeerde dingen bezig
5. In 2020 stelt een wethouder een aanpalend bosperceel ter beschikking aan Natuurbegraafplaats Weverslo B.V. De begraafplaats bestond 10 jaar en dat moest gevierd worden. Na onderhoud in het bos van de wethouder is er een wandelpad aangelegd. Daarnaast was er een beeldenexpositie uitgestald. Minder dan een half jaar daarna is het college van B&W van zins illegale voorzieningen te legaliseren en een hogere grafdichtheid toe te staan. Naast belonen van slecht gedrag door de B.V. gaat de boekwaarde van de B.V. enorm omhoog. Welke belangen worden hier gediend?

Kortom er zijn veel zaken die het functioneren van de gemeente aan een stresstest onderwerpen. Gelukkig heeft de gemeenteraad de gereedschappen om te handelen. Het is nu de vraag op welk moment dat de gemeenteraad concludeert tot hier en niet verder. De belangen van de burgers staan hier voorop. Transparantie helpt om de onderste steen boven te krijgen.